Wie is David? — Gedeelde Ervaringen

Man 30 - 39

David (35) werkt als maatschappelijk begeleider en heeft een fijn huis waarin hij samenwoont met de liefde van zijn leven. Toch is hij minder ver dan hij zou willen zijn. Behalve zijn havo, heeft hij geen diploma’s en dat maakt het moeilijker om een uitdagender baan te vinden en te sparen. Andere dromen, zoals zijn vriendin ten huwelijk vragen, staan daardoor ook on hold, want: voor een bruiloft heeft hij geld nodig.

Hij had het wel graag gewild, een hbo-opleiding volgen. Maar een paar maanden nadat hij 18 was geworden, werd hij het ‘tehuis’ waar hij vanaf zijn vijftiende woonde uitgezet en toen was geld verdienen zijn prioriteit. Op zijn moeder met borderline kon hij niet terugvallen en met zijn vader had hij weinig contact.

Maar het had zeker slechter gekund. Van de twintig mensen met wie David woonde, zijn er maar twee op hun pootjes terecht gekomen, waaronder hijzelf. Hij heeft nooit drugs gebruikt, dat is een grote succesfactor volgens hem. Als hij zich slecht voelde of een thuis miste, ging hij sporten. In de twee jaar dat hij geen eigen huis had en soms niet bij vrienden terecht kon, liep hij de hele nacht door de stad en droomde hij over een mooie toekomst met verre reizen. En de momenten dat hij er echt doorheen zat, waarop hij bijna overwoog dan maar de criminaliteit in te gaan, was er een goede vriend die hem op het rechte pad hield.

Davids magische tip, die hem zelf veel ellende had bespaard als hij hem eerder had gekregen: ‘Laat mensen die je een belofte doen, deze opschrijven en hun naam eronder zetten.’

januari 2023

Om de privacy van deze persoon te beschermen is gebruik gemaakt van een verzonnen naam. De werkelijke naam van David is bij de redactie bekend.

David Man 30 - 39

Het voelt goed als instanties je serieus nemen en je laten weten dat jouw situatie niet jouw schuld is

‘Mijn moeder had borderline. Het was heel zwart wit, ik hou van je of ik haat je; je bent de schuld van alles in mijn leven. Jeugdzorg die ving dat op. De casemanager kwam me ophalen van school en we liepen samen de route die ik altijd naar huis liep en we praatten en hij stelde mij de keus heel duidelijk voor: “Wij van jeugdzorg gaan proberen de ouderlijke macht van je moeder af te nemen, maar dat is een proces dat maanden misschien wel jaren kan duren. Wij denken dat deze situatie niet gezond voor jou is. Dus wij willen je nu de keuze geven om uit huis te gaan, als jij dat wilt.” Ik was toen vijftien. Dat was geen makkelijke keuze. Maar dat is een van de weinige momenten dat ik me echt heel serieus genomen voelde. Van, hé, ze zien wel dat er echt iets mis is. Er is echt iets mis en ik kan er niks aan doen.’

David Man 30 - 39

Op sommige momenten in je leven moet je kiezen voor jezelf, hoe moeilijk dat ook is

‘Het was een zware keuze en ik koos toch voor mezelf. Een deel in mij had zoiets van, ik doe de deur op slot en ik leef mijn leven en mijn moeder kan helemaal gek lopen doen, maar ik sluit me wel af in mijn kamer. Maar toch had ik zoiets van, nee, weet je wat, nu is het tijd voor mij om op mijn eigen benen te staan en zelf, voor mezelf te zorgen en dat heb ik dus gedaan.’

David Man 30 - 39

In een tehuis met andere jongeren, moet je je eigen pad vinden en daar koppig aan vasthouden

‘Toen kwam ik in een tehuis met allemaal jongeren. En je hebt het gevoel: ik zit met al die gekkies, ik hoor hier niet. Sommigen gaan de criminaliteit in, gaan scooters stelen, een beetje drugs verkopen en ik voelde me daar dus niet thuis. Ik was meer van sporten, aan mezelf werken, sterker worden, mijn leven een beetje op de rit krijgen, werken, een bijbaan, mijn havodiploma gehaald. Ik weet niet echt wat de succesfactor daarin is geweest, ik denk dat ik gewoon heel koppig was van, nee, dat is niet mijn route, nee, daar sta ik niet voor open voor drugs en dit en dat.’

David Man 30 - 39

Als je in een instelling woont en 18 wordt, kun je daarna een tijd dakloos raken

‘Dat tehuis is tot 18 jaar. Ik stond wel op een wachtlijst van een vervolgtraject, dat zou dan via HVO-Querido zijn, maar daar viel een gat en toen was ik dus even dakloos, kon ik nergens naartoe. Dan ga je een beetje in je netwerk zoeken. Ga je op de bank bij vrienden, een vriend die heeft familie die op zomervakantie gaat waar je een tijdje kunt slapen, soms tijdelijke huur. Je gaat een beetje van hot naar her. Zo heb ik bijna twee jaar overbrugd.’

David Man 30 - 39

Om een eigen woning te krijgen moet je aan strenge voorwaarden voldoen, maar het vooruitzicht van een huis houdt je staande

‘Voor Begeleid Wonen Amsterdam voor HVO-Querido, moet je aan voorwaarden voldoen. Je inkomen wordt voor je beheerd, je moet spaargeld opbouwen, je moet laten zien dat je werkt aan je problematiek als je een diagnose hebt of iets of als je iets heftigs meegemaakt hebt, dat je daar hulp naar zoekt. Als je aan al die voorwaarden voldoet, dan blijf je op de wachtlijst en zo kreeg ik op een gegeven moment het huis waar ik nu nog steeds woon. Het huis was wat me staande heeft gehouden. Want onder inkomensbeheer, dan krijg je 50 euro leefgeld per week, als jongen van 18, 19 jaar is dat verschrikkelijk, want je wilt leuke schoenen kopen, je wilt lekker uit, je wilt leuke dingen doen, je wilt iets voor jezelf halen, je wilt zoveel.’

David Man 30 - 39

Na een dakloze periode is het moeilijk om na je middelbare school door te studeren

‘Ja, je gaat gewoon werken. Ik moest gelijk werk vinden, overleven en niet zoals veel mensen na je havo, hbo studeren en daarna je carrière vinden. Het is onderbroken bij mij. Dat vind ik wel jammer, dat het voor mij niet was weggelegd. Ik heb een poging gedaan, maar dat was een beetje te snel. Toen ik net mijn huis kreeg ben ik hbo Sport en bewegen gaan studeren, maar ik had nog niet eens een bed, ik had nog geen klerenkast, ik had een computer ergens geregeld, maar het was een beetje halsoverkop. Ik had net dat huis en na een jaar ben ik gestopt, het werd me teveel. Ik had ook problemen met DUO, er was geld naar een verkeerd rekeningnummer gegaan en niet naar mij, dus ik zat elke maand op mijn studiefinanciering te wachten, maar die kwam maar niet binnen.’

David Man 30 - 39

Begeleiders zijn niet emotioneel aan je gebonden, ze zijn er niet onvoorwaardelijk voor je

‘Begeleiders zijn geen ouders. Het is geen opvoeding, het zijn mensen die proberen te helpen, maar ze worden daarvoor betaald dus, hoe moet ik dat zeggen, ze zijn niet emotioneel aan je gebonden ook al vinden ze je misschien wel een leuke gozer of zien ze wat in je. Je weet dat als jij daar weggaat dat hun weer gewoon verdergaan met het werk of visa versa, als hun een andere baan krijgen, dan gaan ze weg. Dus het is niet familie of iets onvoorwaardelijks. Je mist wel wat, je mist iets.’

David Man 30 - 39

Je zoekt een manier om aan het gevoel van gemis te ontsnappen

‘Je mist het gevoel van binding. Je denkt: waar is mijn familie? Waarom overkomt mij dit? Waarom zit ik hier met mensen waar ik me niet thuis voel? Ik zit in een kutsituatie. Je moet een kanaal hebben om daarmee om te gaan. Sommigen zoeken het in drugs of drank of seksuele avonturen, feesten. Een ontsnapping om even niet in dat gevoel te zitten. Voor mij was dat de sport en grenzen verleggen, kijken hoe sterk ik kan worden. Terwijl je aan het sporten bent vallen dingen weer meer op zijn plek. Dat je bevestigt voor jezelf, ik ben goed bezig, ik ben lekker aan het sporten. Kickboksen, hardlopen, zwemmen, noem het maar op. Sporten.’

David Man 30 - 39

Zoek een eigen rolmodel om jezelf te motiveren

‘Je hebt niet automatisch een rolmodel. Je hebt geen ouders die een baan of een carrière of iets hebben waar je tegen opkijkt, dus je bent ook op zoek naar voorbeelden van, wie is succesvol? Ik kijk heel veel films en ik zocht het met name in krachtige personages, mensen die heel motiverend waren. Ik zal een voorbeeld noemen, er was een vechtscène en dan krijgt de hoofdpersoon een klap op zijn smoel en je wist gewoon dat moet vreselijk veel pijn doen en dan draait hij zich met een glimlach om en zegt hij: “Dank je, mag ik er nog een?” Dat je die kracht kan hebben van wanneer je een klap in smoel krijgt, als het leven tegenzit, dat je de kracht kan hebben om te zeggen, geef me nog meer op mijn bord, geef me nog meer shit. Ik blijf wel staan. Dat waren motiverende dingen voor mij.’

David Man 30 - 39

Als je geen plek hebt om te slapen, ga dan lopen en dromen over een mooie toekomst

Ik heb nachtenlang, dat ik nergens kon slapen, dat ik over straat liep met muziek in mijn oren en dat ik gewoon ging dromen: op een dag ga ik reizen, op een dag ga ik dingen meemaken, zit ik op een boot ergens op de zee of zo, weet je, lekker chillen, in de avond vis eten. Er zijn mooie dingen in het leven en die ga ik behalen. Dan ben je zo ineens zes uur aan het lopen, terwijl je aan het dromen bent over wat nog helemaal niet ter sprake is. Het kan sneeuwen, het kan regenen, het kan koud zijn, je voeten helemaal nat, maar je voelt het niet meer, omdat je met je gedachten je helemaal loskoppelt. En of je gebruikt daar drugs voor of je doet dat nuchter, dromend, maar je moet wel echt sterk in je schoenen staan daarvoor.’

David Man 30 - 39

Geen drugs nemen is een succesfactor

‘Ik denk dat mijn koppigheid, dat ik ‘nee’ zei tegen drugs bijvoorbeeld, ik denk dat dat een hele grote succesfactor is. Kijk, woon je thuis en ga je af en toe naar een feestje, dan kun je het in de hand houden. Maar als je wilt ontsnappen aan een situatie waar je inzit dan is het heel erg verslavingsgevoelig. Heel veel mensen die ik ken, zijn daarin blijven hangen. Van die groep waarin ik zat zijn twee van de twintig of zo op hun pootjes terecht gekomen. Dan begint het onschuldig, maar uiteindelijk wordt dat het probleem, wordt dat het volgende probleem.’

David Man 30 - 39

Je eigen grenzen aan je ouders aangeven, blijft tot op het laatst belangrijk

‘De avond dat mijn moeder is heengegaan, werd ik gebeld door het ziekenhuis: Dit kan een van de laatste momenten zijn dat je moeder er nog is. Toen ben ik daarnaartoe gegaan in de avond en toen had ze al een bedje geregeld om naast haar te slapen. Maar ik had zoiets van, dat bepaal jij niet, ik bepaal mijn grenzen, ik ga niet bij je slapen, dat is te intensief voor mij. Ik wist dat het misschien een van de laatste momenten kon zijn en toch dacht ik, ik ga niet hier slapen. Ik heb toen gewacht tot ze een beetje in slaap viel, ze was heel onrustig. Ik ben ergens rond half vijf ’s ochtends naar huis gegaan en de volgende ochtend werd ik wakker en zag ik dat de dokter had gebeld. Ik belde terug en toen hoorde ik dat ze was heengegaan. Een half uur, uur nadat ik weggegaan ben. Maar daar had ik vrede mee. Het voelde ook als een opluchting en ik voelde me schuldig dat het als een opluchting voelde.’

David Man 30 - 39

Als je ouders alle twee overlijden heeft dat impact op je, ondanks dat ze er niet echt voor je waren

‘Een jaar later heeft mijn vader zelfmoord gepleegd. Bleek dat hij helemaal niet lekker in zijn vel zat, depressief. Dat deed me ietsje minder als het overlijden van mijn moeder, maar ik had wel zoiets van, oké, moeder heengegaan, vader heengegaan… Ik stelde mezelf een beetje gerust van; ze waren er toch nooit echt voor me, dus heel veel mis ik ook niet. Maar het had wel impact op me. Ik had mijn eigen huis en ik had werk, maar het werd toch weer een beetje confronterend en pittig. Je gaat toch in een soort rouw en depressie en dat had weer invloed op dat ik mijn werk niet echt makkelijk kon behouden, dat ik echt aan het banen hoppen was. Alles gaat moeizaam, je kan geen glimlach meer opzetten. Maar je moet maar dansen naar de poppen in de horeca en wil je werken of wil je niet?’

David Man 30 - 39

Liefde kan je helpen overeind te blijven, alleen vervolgstappen als trouwen zijn lastiger als je inkomen niet hoog genoeg is om te sparen

‘Een leuke nieuwe vriendin doet wonderen. Ik had dat geluk. En vaste vriendin, vaste relatie, ik heb nog steeds met diezelfde meid die me een knuffel gaf toen mijn vader overleed, dus ik kan wel zeggen dat zij de liefde van mijn leven is. Ik zou haar graag ten huwelijk vragen, maar dan wil je het ook leuk maken, dan wil je ook haar dromen verwezenlijken, dat kost geld. Dus dat is dan het volgende punt: hoe kom ik aan genoeg spaargeld om dat allemaal voor elkaar te krijgen? Zonder diploma’s kom ik niet echt verder of naar hoger betaalde banen of naar managementfuncties. Dus nu ben ik een beetje mijn kaarten aan het uitzoeken van, hoe kom ik waar ik wil zijn?’

David Man 30 - 39

Als je een spannende jeugd hebt gehad, heb je meer behoefte aan spanning in je leven

‘Je bent op een andere manier ontwikkeld, dus je merkt toch dat er altijd een beetje een grens is tussen mensen die stabiel zijn opgegroeid en jou. Je hebt altijd een beetje een neiging naar spanning als je zo’n spannend leven hebt meegemaakt, dan mis je dat en dan ga je dat zoeken. Voor mij zijn dat gekke, verre reizen, bungeejumpen of gewoon heel spontaan dingen doen. Zomaar naar een stad, geen plan, gewoon kijken hoe ver je komt en wat daar allemaal te beleven valt.’

David Man 30 - 39

Een dieptepunt is als je eigen ethiek op het spel staat

‘Dat je bijna de afweging maakt om ook de criminaliteit in te gaan. Dat je zo weinig hebt, dat je niks hebt en dat je het gevoel hebt dat het systeem je zo tegenwerkt… Dat je probeert een uitkering aan te vragen en dat je afgewimpeld wordt. “Nee, je bent jong, je kan wel werken.” En dan had ik mijn trots en dan wilde ik niet mijn hele verhaal delen en dan stond ik weer buiten. En dat je dan de overweging maakt om misschien toch de criminaliteit in te gaan. Want je kan duizenden dingen doen. Er is een scala van dingen die je kan doen. Zeker weten.’

David Man 30 - 39

Goeie vrienden kunnen je op het rechte pad houden

Eén van mijn beste vrienden die komt uit best wel een stabiele familie. Hij heeft wel ook zijn moeder verloren op jonge leeftijd, maar toch best wel stabiel en hij heeft gewoon altijd een huis gehad en bij hem kon ik altijd mijn verhaal doen en hij was gewoon altijd daar om me te supporten. Mensen die zo voor je klaarstaan door dik en dun, die worden je familie. Dus als ik hem zei van, ik sta echt op het punt om dit of dit te doen, dan praatte hij me er weer uit van, what the fuck heb je, doe normaal man! Kom op! Dan gaf hij me een beetje geld, hier haal even wat boodschappen, zorg even voor jezelf, blijf even een paar nachten bij mij pitten. En dan slaap je een nacht erover en dan denk je what the fuck had ik in mijn hoofd. Nee, dit is niet, dit hoort niet bij mij.’

David Man 30 - 39

Juist als je situatie stabieler is, kunnen de mentale problemen beginnen

‘Ik dacht eerst, therapie heb ik niet nodig. Ik was lekker koppig, ik red het allemaal zelf wel, ik ben toch niet gek. Maar het moment dat ik begon te stabiliseren, dat ik mijn huis had, een baan, merkte ik op dat ik een beetje tik van de molen had. Ik kreeg last van paniekaanvallen, zat toch met bepaalde gedachtes en toen ben ik hulp gaan zoeken. EMDR en gewoon praten over alles wat er is gebeurd. Het gaf me wel bepaalde inzichten, maar mijn echte therapie was nog steeds sporten en dat merkte ik ook toen mijn ouders allebei waren overleden. Het sporten deed me denk ik meer goed dan echte therapie, of misschien was het de combinatie. Dat je dingen weer op een plek kan zetten en ook inzicht krijgt in je eigen gedachteproces.’

David Man 30 - 39

Schaamte over je dakloosheid belemmert je in sociale contacten

‘Als je mensen ontmoet of als je mensen lang niet hebt gezien en iemand stelt je een doodgewone vraag van, oh, waar woon je? Dan heb je al een voeding voor een niet normaal gesprek en je wilt niet altijd te koop lopen met dat je leven niet helemaal op orde is, want iedereen heeft zijn leven op orde en jij niet – zo voelt dat dan.’

David Man 30 - 39

Sommige mensen maken je duidelijk dat je beter niet over je shit kunt praten

‘Toen ik nog op de middelbare school zat, heb ik aan een klasgenoot over de problemen met mijn moeder en jeugdzorg verteld, maar die verhalen waren zo heftig, zijn vader is naar me toegegaan en heeft me gevraagd om niet meer die verhalen te delen met zijn zoon, want hij kon er ‘s nachts niet van slapen. Ja, je leert wel zo van, oké, dus het is niet helemaal goed om altijd over je shit te praten.’

David Man 30 - 39

Als je dakloos bent, kun je niet ver vooruit kijken met werk

‘Je bent heel korte termijn gericht, je hebt geen plek om te verblijven, dus elke keer dat je werkt is het, hoelang houd je het vol? Je werkt daar niet om de manager te gaan worden, je hebt verder geen andere doelen zoals je studie afronden. Je bent niet heel erg toekomstgericht, je bent heel erg van “nu even geld verdienen want ik moet die rekening betalen” of “ik wil de hele maand even zorgeloos boodschappen kunnen doen en kunnen eten”.’

David Man 30 - 39

Als je weet dat je een huis gaat krijgen, houd je heel veel shit vol

‘Dat uitzicht dat ontzorgt je, dat uitzicht laat je opstaan in de ochtend, dat uitzicht maakt dat de pijn die je nu voelt, het verdriet of whatever je doormaakt, dat het tijdelijk is. Want in de toekomst heb je je huis, jouw plek, jouw domein, jouw paleis, niemand heeft iets te zeggen daarover. Met dat als uitzicht en het was niet eens duidelijk of het nu over een jaar of anderhalf jaar zou zijn, houd je een heleboel shit vol.’

David Man 30 - 39

Als je net uit een tehuis komt, wil je zonder hulp een woning vinden, maar dat is moeilijker dan je denkt

‘Het tehuis heeft het inschrijven bij HVO Querido toen voor mij geregeld. Dat is langs mij gegaan. En in allereerste instantie, was mijn reactie eigenlijk dat ik me helemaal niet wilde inschrijven. Ik dacht, ik ben het zat die hulpverlening, ja, dan heb ik weer een plek en dan schoppen ze me eruit of dan heb ik weer allemaal hulpverlening, daar heb ik geen zin in. Ik red het allemaal zelf wel, ik zoek een huis, ik ga een huis huren, ik ga werken, ik vind wel wat. Dus je overschat de huizenmarkt en jezelf. Je allereerste reactie is van, jullie laten me in de steek, prima, ik zorg voor mezelf.’

David Man 30 - 39

Werk is moeilijker vol te houden, omdat je leven soms zo zwaar is dat het je allemaal niet meer uitmaakt

‘Als je bij je vriend verblijft dan kun je daar douchen maar ja, hè, hele lullige situatie, maar de vader van die vriend kan zoiets hebben van, mijn zoon zit nu in de eindexamens, ik denk niet dat hij echt afleiding kan gebruiken. Hij moet zich even op school richten en niet een vriend over de vloer die blijft slapen en lekker dolle boel in de avond. Dus dan heb je af en toe ook dat je dan niet bij een vriend terecht kan of dat je netwerk gewoon een beetje uitgeput is en dan moet je het weer even zelf uitzoeken. Dus dan ga je de straat op en dan heb je morgen werk, je weet dat je morgen ingepland staat. Maar waar ga je slapen, waar ga je douchen? Wat ga je doen? Af en toe heb je dan zoiets van, weet je wat, fuck it allemaal en je komt niet meer opdagen op je werk de volgende dag.’

David Man 30 - 39

Laat mensen hun beloftes op papier zetten, zodat je daarna bewijs hebt

‘Met wat ik nu weet raad ik iedereen aan: als mensen je beloftes doen, ook als dat aan de telefoon is, vraag dan altijd of ze dat op papier kunnen zetten en hun naam eronder kunnen zetten. Daarmee voorkom je een heleboel valse beloftes en heb je bewijzen om mee te werken in een hele bureaucratische wereld. Dingen op papier laten zetten en mensen hun naam eronder laten zetten. Dat is mijn magische tip.’

Nóg wijzer worden? Vragen en antwoorden

Stel een vraag aan de redactie

Uw kunt uw vraag anoniem stellen. Gedeelde Ervaringen behoudt het recht uw vraag niet te publiceren en/of in behandeling te nemen.

Dit formulier is beveiligd met reCAPTCHA van Google | Privacy - Voorwaarden