Arnold heeft twee huizen die onder water staan als hij en zijn ex-vrouw in 2006 besluiten te scheiden. Ze zijn in gemeenschap van goederen getrouwd, maar Arnold wil niet dat hun twee kinderen bij hun moeder in armoede opgroeien en neemt de lasten volledig op zich. Een schuld van 78.000 euro. Arnold heeft een goede baan als hypotheekadviseur en leeft zuinig, hij verwacht dat hij de schuld in vijf jaar afgelost zal hebben. Het loopt anders. Het kantoor waar hij voor werkt gaat failliet. De volgende twee kantoren waar hij voor werkt, overkomt hetzelfde. Na een paar jaar komt Arnold in de WW, maar zijn inkomen is vele malen lager dan daarvoor, omdat zijn inkomen als hypotheekadviseur voor een groot deel uit provisies bestond, die niet in de berekening van de WW worden meegenomen. Hij woont in een huurappartement, drinkt een liter whisky per avond en heeft een schuld bij een ex-vriendin als zijn woning wordt ontruimd. Hoewel hij de enveloppen niet opengemaakt heeft, wist hij dat het eraan zat te komen. In zijn auto had hij al een weekendtas met kleren staan, zodat hij niet zonder kleren naar het Leger des Heils in Dordrecht hoeft als het zo ver is. Inmiddels is hij een afkicktraject, vele therapieën en twee financieel bewindvoerders verder en over een maand officieel schuldenvrij. Die dag wil Arnold, om het te vieren, een goede tv van zijn spaargeld kopen.
Wie is Arnold?
Man
50 - 59
Arnold
Man
50 - 59
Als je gaat scheiden, koopwoningen hebt en de markt slecht is, loop je het risico een schuld op te bouwen
‘Ja, ik heb het verkopen nog kunnen rekken, met één woning, daar ben ik zelf in gaan zitten. Ik had een goede baan, dat was mijn geluk op dat moment, maar goed, twee woningen, dat werd te gek. Dus die ene, die hebben we kunnen verkopen, onder water, er kwam een restschuld uit, iets van 35.000 euro. En uiteindelijk bleef er, na verkoop van de tweede, een restschuld over van 78.000 euro.’
Arnold
Man
50 - 59
Tijdens een scheiding kun je keuzes maken die grote gevolgen hebben voor je financiële situatie
‘We waren getrouwd in gemeenschap van goederen, ik had een goede baan, twee kleine kinderen toen. Ik wilde niet dat mijn kinderen op zouden groeien in een schuldsanering situatie, dus ik ben zo achterlijk geweest om te zeggen van, ik neem de schuldenkant helemaal op me, en de batenkant, die delen we wel, de bezittingen en zo.’
Arnold
Man
50 - 59
Leen geen geld van je nieuwe partner
‘Nog een fout die ik heb gemaakt, ik leerde in 2007 een vriendin kennen en die had ik verteld van die restschuld. Zij had een koopwoning met een bak overwaarde. Ze zegt, weet je wat? Ik pak een tweede hypotheek, dan lossen we de ING af, en dan heb je een schuld aan mij. Ik zei nog tegen haar, ik zeg, ik weet het niet hoor, ik heb er wat twijfels bij. Nou ja, helaas heb ik het gedaan. Ik had gewoon de schuldsanering in moeten komen. Bij elke woordenwisseling die we hadden, was het van: “Weet wel tegen wie je het hebt hè?” Emotionele chantage.’
Arnold
Man
50 - 59
Blijf in contact met je huisarts
‘Toen ging ik door mijn rug, hernia. En ik had toen nog een huisarts in Hendrik-Ido-Ambacht en die zei ook, het is onverantwoord dat je buiten gaat liggen. Hij had een verklaring opgemaakt, toen kreeg ik vast bed binnen bij het Leger des Heils, ik kon geen kant uit. Dan wordt daar een plan gemaakt, het eerste wat je dan moet doen, dat is schuldhulp. En mijn schuld was opgelopen tot 120.000 euro.’
Arnold
Man
50 - 59
De periode in de dakloze opvang kun je benutten om je leven weer op orde krijgen
‘Ik ben in november 2013 in die opvang gekomen, en dan word je klaargemaakt voor de volgende fase, dan krijg je een eigen kamer, dat heet Herstart, en dan wordt er in feite gekeken van, wat heb je nodig? Daar kwam dus een trauma boven water. (…) Ik ben in m’n jeugd misbruikt, en als je achteraf kijkt, is dat eigenlijk leidend geweest in mijn hele leven. Ik ben ook gepest op school.’
Arnold
Man
50 - 59
Als je vooruit wilt, helpt het om de drank achter je te laten
‘Ja. Ik ben daar van de ene op de andere dag, ben ik gestopt met drinken. Je mag geen drank op je kamer hebben daar, in die opvang en het Leger des Heils, maar ik had dus een fles whisky onder in de kast hè, onder een stapel kleren. Maar op een gegeven moment dacht ik zoiets van: ja, dat gaat niet goed zo. Ik dacht: wat is mijn voorhand? Kijk wat je kon, en kijk wat je nu kan, door die kutzooi. Nee, dat wil ik niet. En daarbij, je moet de WSNP en alles, nou, het maakt de toelating tot de WSNP ook niet makkelijker, als je aan de zuip zit. Dus ik had die fles gepakt, en aangebeld bij het begeleidingshokje. Ik zeg: “Joh, schors me voor 48 uur, we maken nu die fles hier alvast ritueel leeg en dan meld je me maar aan bij De Hoop (een verslavingskliniek, red.).” Dus we zijn samen inderdaad die fles leeg gaan gieten. M’n begeleidster ging meteen het contact met De Hoop leggen, en daar kon ik een week later al terecht.’
Arnold
Man
50 - 59
Niet alle bewindvoerders doen hun werk goed
‘Eind 2015 kreeg ik een woning en dat ging twee maanden goed. De ene na de andere deurwaarder kreeg ik op de stoep hier. Waarvan één met politie. Ik dacht, wacht even, dat kan niet, waar is dat beschermingsbewind dan voor? Ik moest ook elke dinsdag maar afwachten of mijn leefgeld gestort was, ook zoiets geks. Uiteindelijk barste de bom. Want ik stond geboekt als uitkeringsfraudeur. Uitkering stopgezet, huurtoeslag stop, zorgtoeslag stop, de Belastingdienst bellen. Ik had goud bij die Belastingdienst, bij die meneer die ik toen aan de telefoon had. Hij belde me een paar uur later terug en hij zegt, bestaat dat beschermingsbewind van u wel? Als ik u een tip mag geven, zegt hij, nu in gang zetten dat u een andere bewindvoerder krijgt, moet via de rechter, nagel ze aan de hoogste boom.’
Arnold
Man
50 - 59
Zorg dat je een ambulant woonbegeleider vindt die jouw situatie aankan
‘Ik had het Leger des Heils in paniek opgebeld. Binnen een uur stond een vervangende ambulant woonbegeleider op de stoep hier. Hij zei: “Wat voor begeleiding heb jij?”
Ik zei: “Nou, die en die stagiaire.”
“Ja, ik snap het wel,” zei hij, “jij bent verbaal heel sterk. Jij kan heel gestructureerd dingen uitleggen. Maar we gaan in eerste instantie andere begeleiding regelen.” Dat was heel snel gebeurd.’
Arnold
Man
50 - 59
Bewindvoerders kunnen hun werk heel goed doen
‘Ik ben dus van de hel in de hemel gekomen met die nieuwe gasten. Zo goed, zo persoonlijk, wow. Ik kon er de klok op gelijk zetten dat mijn leefgeld erop stond, ik kreeg inzicht in de beheerrekening, ik kon precies zien wat er allemaal uit ging. Ik kreeg toegang tot internetbankieren, zelfs, dat vertrouwden ze me na twee maanden al toe. Dus ik kon op marktplaats dingetjes doen, schijnt niet gebruikelijk te zijn, en de WSNP pikte dat.’
Arnold
Man
50 - 59
Het aflossen van een schuld kan langer duren dan je denkt
‘Mijn inschatting was dat ik de restschuld in vijf jaar af kon lossen. Maar na het tweede jaar, ging de toko waar ik werkte op de fles. En markt, die holde ook achteruit.’
Arnold
Man
50 - 59
Ga nooit voorbij je morele grenzen
‘Uiteindelijk heb ik zelf ook nog bij een paar van die cowboys gewerkt. Op het laatste moment heb ik klanten gewoon belazerd. In het begin niet, maar na een tijdje… Ja, er moet wel brood op de plank komen. Door mijn schulden werd ik eigenlijk gedwongen om provisie schrapen. Het belangrijkste inzicht dat ik heb opgedaan is: Blijf bij jezelf. Ga nooit voorbij je morele grenzen. Steek nooit je kop in het zand van, zo van: dat zal mij niet gebeuren, want het zit in een heel klein hoekje. En vraag op tijd hulp, en dat is een drempel voor veel mensen.’
Arnold
Man
50 - 59
In slechte tijden leer je je vrienden kennen
‘Ja, door heel het gedoe, dat ik woonde in de opvang, dan leer je je vrienden kennen. Zelfs voor sommige familieleden was het teveel, tussen aanhalingstekens, en beneden dus stand, vrij vertaald. Ja, dan maar niet hoor.’
Arnold
Man
50 - 59
Het geheimhouden van schulden is zwaar
‘Behalve mijn ex-vriendin wist niemand het. Dat was zwaar. Het laatste middel om je kop in het zand te steken, was die drank.‘